EK GIDAYA NE ZAMAN GEÇMELİYİM
Bebeğin yaşamında en önemli konulardan biri beslenmedir. Bebeğin büyümesi ve gelişmesi için en ideal besin ise anne sütüdür.
Anne sütü zamanında doğan, fetal depoları anneden yeterli oranda alan her yeni doğan bebeğin normal gelişmesine yetecek besin öğeleri gereksinmesinin tümünü karşılayan, ilk 6 ay tek başına yeni doğan ve süt çocukları için en uygun ve doğal besin kaynağıdır.
Sindirimi kolay, enfeksiyonlara karşı koruyucu, bağışıklık sistemini geliştirici, daima uygun ısıda ve steril olan, anne ve bebeği arasındaki duygusal bağı kuvvetlendiren, anneyi göğüs ve rahim kanserinden koruyan mucizevi bir besindir.
Anne sütü olmayınca ve ilk 1 yaşına kadar bebeğe inek sütü (hazır sütler, keçi sütü…) verilmemesi gerektiğini daha önceki yazılarımda paylaşmıştım. Anne sütü ve inek sütünün protein yapıları ve sindirilme özellikleri farklıdır. Bu da bebeğin böbreklerine fazla yük binmesine neden olur. Ayrıca hazmı zorlaştırır, alerjilere neden olur, anemilere ve bağırsakta gizli kanamalara sebep verir. Bu konuda daha fazla bilgi almak istiyorsanız bir önceki yazımı okuyabilirsiniz.
PEKİ, ANNE SÜTÜNDEN SONRA EK GIDALARA NE ZAMAN GEÇMELİYİZ VE BEBEĞE BU DÖNEMDE NELER VEREBİLİRİZ?
Yeni doğan bebeğin ağzı ilk 4 ay sadece emme ve yutma işlevini görür. Henüz besini çiğneme ya da ağızda çevirebilme yeteneği gelişmemiştir. 4-6. aydan itibaren çocuk besinleri ağız içinde çevirmeye başlar. Pütürlü ve yumuşak besinleri dili ve damak arası ile kısmen ezerek yutabilir. 5. aydan sonra dişleri çıkmaya başlar. Çocuğun sindirim sistemindeki değişiklikler gözle izlenir duruma gelmiştir. Bu aylarda ek besinlere başlanabilir.
Ek gıdalara başlarken bebeğinizin aç olmasına özen gösterin. Hazırlanan yemeklerin bebeğin ayına ve yutma fonksiyonlarına uygun olmasına dikkat edin.
AYLARA VE BEBEĞİN MOTOR/ORAL GELİŞİMİNE UYGUN VERİLMESİ GEREKEN BESİNLER
4-6 AY: Bebeğin bu aylarda sadece emme refleksleri gelişmiştir. Ek gıdalara Yoğurt, Sebze/Meyve püresi, Muhallebi (pirinç unundan yapılmış), Tanesiz Çorbalar (baharatsız, tuzsuz), Meyve suyu/püresi verilebilir.
Başlangıç için en uygun sebzeler: kabak, havuç ve patates.
Başlangıç için en uygun meyveler: elma ve şeftalidir.
Bebeğinize vereceğiniz besinlerin içinde tuz, baharat ve salça olmamalıdır.
6-7 AY: Yukarıdaki besinlere ek olarak Yumurta Sarısına başlanabilir. Yumurtanın iyice pişmiş olmasına özen gösterin. Küçük miktarlarda başlayıp zamanla arttırın.
7-8 AY: Bu aylara gelindiğinde bebek çiğneme ve yutma fonksiyonlarını öğrenir. Bardaktan bir şeyler içmeye başlar. Diğer besinlere ek olarak, Pastörize Peynir (kahvaltıda 1 çay kaşığı ile başlayıp zamanla arttırın), Kıyma (çorbasına veya et köfte olarak, küçük miktarlarda) eklenebilir. Taneli besinlere geçilebilir. Püre kıvamından çıkılmalıdır. Böylelikle bebeğin ağzında gıdaları ezme, çiğneme ve yutma refleksleri gelişir, damak ve diş gelişimi sağlanır.
Unutmayın ki bebeğinize vereceğiniz taneli gıdalar küçük parçalar halinde olmalıdır. Aksi taktirde bebeğin boğulmasına, yutmada sıkıntı yaşamasına ve yediklerini çıkarmasına neden olabilir.!!
8-12 AY: Lokmaları ağzında döndürebilir. Çatalla ezilmiş besinleri tüketebilir. Yavaş yavaş Ekmek, diğer tahıl grubu (makarna, pilav) ve Kurubaklagiller eklenir. Artık 1 yaşa gelindiğinde bebeğin çatalla ezilmiş ev yemeklerini (tuz, baharat ve salça ilave edilmeden) yemesi gerekir.
Bebeğinizi mutlaka en az altı ay anne sütü ile besleyin. 6 aydan sonra anne sütü ile birlikte ek gıdaya başlanmalıdır. Unutmayın ki anne sütü her zaman bebeğinize uygun üretilir, bebeğiniz büyüdükçe ihtiyacına göre değişir.
Diyetisyen Sevinç Sevinçer
Büyük Anadolu Hastanesi - Doğum Okulu
